?K- -t. . .■'■-
■^■■''■•""^■''WIWS?!^
■:-''-'S0S^7-^
ikCAPEMIA LlPSlE
SUPERIORUMP
SUB PRjESj
M.
Thurin
4, FIL Jun, Anm
H. L. Q^
Eruditorum £
^roponitu
ChristophoroH
B.A.&Philof.Bacc. &
:"N.
LIPSI.
Litcris Christi
in'^"^^:
m
iPSlENSr
RUMPERMISSU,
■■■■ '•■■ ■4,
PRJSSIDiO-
Dn.
seorgO
Thuring.
»• Jmo M, DCC,TL
L. Q:^ C.
orum Exarnini
^roponitur
l
^l
HOtmBNER-O,
Bacc. & SS.Thcol. Srad
Vr.Sil.
LIFSIJE,
HRISTIANI G62L
\ 1
I !
/j. );)•.'
.v\^V'' >
PJLMLO^VIUU.
noadjpce mltu^ qu(e
fnonere wluimus ianMquam i-
^fam Dtjpufation&m pefctir-
ras. Cumedjitprcffammumndtura ut
verhd ciicanty quidtotiiS contmedt lihel"
lus; ceqvum efje judicavimm ut&ipau-
cis proponam0 y^Utd in totciDiJputaito-'
ne prcejliterimus. Hunc nohis prcefi-
xum hahuimus Jcopum, ut ex Rahhino-
rumjcriptis Jententias varias de Fuga
Jonce hauriam0 ^ idiomate latinopro-
ponavnus. PreJJo quandoque pede eos
fequimur, quandoque autem commodio-
rem phraftnlatinam adhihemus. Duo
inprimis momentapenfltavimus , caujas
nimirum , oh quamje Jona in fugarfu
conjecerit, &phrafeosiUius, fugere Ifa-
ciQDoiidnxexp^licationem. Prius qu^vi-
mus
*■• •
mustn Rahymts^eorum^ue propriavef'
ha appojuinius , mn tarnenmgleBts No-
Jlratiuni Interpretum opinionihus. Ws
adjicimus nojlrumjudiciuiniquodtamefi
^Mo henevolojudicig relinguimus, Po-
JlerimtexJ^^(m^us,drabtcUy S^naca^
C^aldatc&0 j^b0ican^:e7wc^^^
Etquamms InterpreMmfint^^msmn
improbemus.iJwMs tanwnJugeTe dfacie
f, dkripen
cumjonatn^
W T^arJcMfch ^(tfhimus ^Jed
fnodum prioris nuUfbi mdera Jkperejje
eogno^vimus ; JicpoJieriorislom^M
fmWtnAfrica&inHifpaniaWCfU^^
■mpnjirantur^ Mt ejus ac^pmata inqui/l-
tionqftrumfcopumexceferit, fHm-prio^
ris amplitudmem miratijumusy ^pojle'
riorisjitum Bochartp deUneandum reU-
imus. Vak MJ^e ^ hni0^ nos ex^.
cipejudiciQ^ i
fsVania
i ; I-
>i'7l;s!i".»
E fugajonse ^£t\^} primoltaHmloco /iiiandi
. tamdiviAuiii, quodfugam anteceffit, confi-
derabinius. CoiililiumD E I de Jona a4 Ni-
i)ivit^s mifterido , erat equidem^
* malitiaikriiehProphetse facliitn eft,ut eo fpre-
tp ffe n:?.agnp cpntaniiriaYei^t pecc^tb. Legimu^ hoc in pri-
mis duobiis y0r(icuMs verbis fedu^^ in^uifitiorie dig^
> T » r» • T-s-:y> j Tp «t j - > • "»• ♦■»•»1* v Jf
S ^:sb Dr\V*i qui ex!meritfe Sdhriiidii" his Vei-feiis latiiii^ ex-
l.r-r.'! iT^T*'^ 'f "*■'■■ :■.'.■ ■•■■•■,"'■ ; "r : ■i!''' :' ■'■''<!' ■,'■ " ■ . ; -
^Jmkhaiy dicendo: Surge^aH adNimveny urhem magnam ^if
clama contra eam,^ (ittia afcendit malitia eorum corammt^.
Ai>glushunc iri riiodum tranftulit : Ncr^ tbe -^ord oftbeLord
C/ime unltojqmj^^^^^ Arife^^qio Ni^
n^eh tha:t^eal:city^mdcry againf it ^ for their r^ick^dmsf
is come up before me\ Plures verfiories nbn adducemus,
cum in fequentibus data occafione adducendae (int. Progre-
deremur l^atimadDominummandantem^quemmagno mn^
nomine infignitum deprehendimus, fed fepofito hoc, cum ali-
bi eKcuflum fit^r nos retinet prima hujus prophetia^ litera 1,
• , . ' A quar^
Junio & Tretneilio <^^^/»2 , 1 £m£^
qiiidam dic^nt,™ndil^a
ptumeffe. Sedhis calculum noftrum adjicerenon poffumus,
cum alium quoque librum in Codice facro reperiamus, ab ea-
dem literal incipientem. -^Legimus enimRuth.L verf.l.
.&c, ta^toatyn m^ ■^o^n W/ ■ -
, ,■■ ■#-•■• •■•>■ )^:' j ■• • ; -'■ '•;■■*": ■-■;;;;'''(■!■■'■■',■■■'' ■-. ■• .'■ ,'
Ih c:drilpe<5|tum pbdus p|rc)Ueat Prppheta ipfe , qui r^ JK'»
'iTVON \;2 appellatur. Columjbae pQrhen r^iT» in facris li-
teri? alias impolltiim eft^ qupd onum tra^it ex radice lr^J>
corpus y l defifauqa vit , pr^^cipii^ j^e pauperibus , p iipillis , vi-
duis &c. Sic Jcrerii. L. v. i6, ExfiindUe femmntem ex Ba*
hel^ t^ prehendentem falcem in ■ tempore mejjis iihrt iJSd
i^J^in propter gUdmm opprimentem. Cum vero coJurnbse
fata deprae^^^tur^imm^^
ideo hpc npmen ipfis imppfitum vicietur. ^ Contextus hanc
Appellativi jignificatibhem h. I. adniitf ere noh yult,prbjpnum
effe &fequens verbum& integra hiftoria probat. Propheta
Jonaappeliatur obfimihtudinem vel fimpficitatis vel vit^ in-
nocentiae,quamcumcolumba habuit. Necignotumeft Se-
miramidlcolumbae moiitanae nomen attribqtuni effe, cpnL
Bpchart. Gepgr, Sacra. L. If . cap.XL p. m. %i\.
'■ ■ % ill. ■■
Ulteriori examinipaternoftri Prophetse fiftitur, dicitur
cnim inPN P ^"J"setiamILReg.XIV,.2y. mentio fada eft,
hpc eqtn, ■^ddtomehtp, qfipd, "l^m i;^D ex Gad ehepher.
Raba
;^ib1 Ba^py^di^^ feq!ietlti|us v^feis dt hoc
©•Din -jri&a a)PDC iPi t'^)V'p o:?5'?' i:? J^a: f»)^ »3 pSjjr pjc)^ trnc
*JDvt:i pj)^ "jc^ f^*3st) ' *p)if} p b:>v iy^v r3 *557 ^t^f> if^-jc 'ni^ d W3
t>t>\ ♦jS '5*7.. >n^ •75R ^PJ OCP 'siPDC WD t>'^, pipf :pip3 t)P &)pP!:')
: pii5TP v2f>i •^cj^p fp*? |)7(' ppv 'J*? )37pi Quae verba
fequenti latino idiomate proponimus: Dicunt MagiflrinQ"
firi pi£. memoridiy quod Jgna filius Amithai fit ex tribuJjJerj
filiws muUeris , qu^fiufientavit Elihu , ^ hic di^uj fuit mor^
tutis^queni excitdvit Elihu^ & Rabbi jokanan dicit , quod fit ex
ttibuSebiilonjqutdvatkindtm
quemddmodum fcrtpium eil' in tibro Regfim TL i?^^. Xlv 2^.
ficundum.Ferbum Dornini D EIisrdetis,qullocutm eli per /?/•-
^umfiuum Jonam filiurn Amithai y Frophet^yqui ex Gad che-
phery(f hic Jocuf efiin h^reditate $e.bulon^ quemadmodum (cri-
jpium eBJopXJXyis-Je^
i^ , docuitnQ^sKabiii Jokandnymatei^.ejusfm^^ (f pater
:€jtls ex Sebulohy $ententiaeil)^ qui^Sarep^t^ inuiieris fi-
lius fitjonajdccafiohe dedirie vicietur vpx Amitthaijhsec, cum a
radice JDN .6c;?^pis defcen^dat, v^racqirifiignificat:. Sufci-
^to ^hini filiOj^iS^re^tah^ mWierdi:^;): adlEli^itj , J^m cog^oiji^
^'J^oiw Mti^^-r^^ 'X;r^.(f/verbum^.Do-
mini inore ^mveriJi^^X^
movitiutvocabulum ''HSn .pro Appeilajdvo habuerit^ Quae
tamen fenteritia nullo riititur firm^o j:alo, expreffis enim verbis
le^imus eyin:^ fuifife ex urbe Gath chepher in tribu Sabulon fi-
ta,cum ^airepta in Phqeiaicia invehiatur.; Pofteriorem i^nten-
tiamfiiam eti^ni facit R. Dayid Kimchiin; Comment.4nh4.
|)i)3i pip3) yy^ J?p *^'^ wt^ pj . 'D t'^'):^, |P pbt P5CP ^»?) t>j ^♦:j3j
• pip t^py wf VI ^i^T^-it )PD '0'^ UicProph^t^fuitextribaSa^
^ ^ hulon^
pofitfi (it/B.Tafnbvlus mibhem reddit','4vip Sia^itrecog svsKet
fadunl efle ftatuit in Commment. iri Ii* l
■ '■ /■ • -§.iv/ ' ' . .., .....
In ipfi^ riiMdati verbis locum ^
tiif , inprimis riotatu digitiiih jiiclicamus ., '0mifjHs bmhibu^,
qiige huMdifficuitatfe labbrariti- 'Nomerihrijus loci efi: rili*fi3
Syr. 1q-i.-,.»::.j^ E tyinologiam hujus vocis cxcuffit Bochaftus
Geogr«S.L.IV. c.XX.p/ni.i^i. Autor crii^^^^^
teriti^m^Niriiveri efle quafi hlj~p2 Nin-^^
riem Nirii^ ut v6x ex ■riom;irie p^^ Nini & Radice jT^P
tefedit , marifit, habitavitjcomppriatiir. Relinquimus itaque
cum Tafriovib Juniririi , qui i^ ex Q^^.3^deducit, deficieri-
tibus mariifeftis d6nv^ti6riis veftigiis. Retineat etiam Grb-
tiiis {uarii de Jbi)i b|)iriiMjdri^ , c^ h* I. ft>yere
Videtuf i riarit dic^rfe" qribd Tbri'i hoffi Gr aecia prti fishifi'^
' taHbricrii hjibfetejjbifit^ cSutri ap.' gt^aecbs A^^tei jA.riffihaonidae
ihVeriti' firit y^flrSeH^^iar^^ c€ri ^qriod
Toria nbri nifl irifbleritef a nv deriv^fi pbilit Niriif od, cjuerii
Ckronolbgi etiam 3Hurii 3|>|^ellarit5 hujus urbis exft^
bfetur.^ Kx^tsM^bM^b^
i:ap.X/Gcri. p;ni; 252. hanc f^fent jarii Euiebii valde ^babi-
^^m apptlla t V dicitqu^ qrioid^ Carii ^pJeMiitl^ brilrics ft ^aritrif
Ghronbgfaphi&Hrftorici; Hirie eii, qrib^
V.11. cap.Xv Gemnomeri]\flurripriaccipi^ritj$fop^^
mirie yiri alicujus fic di£tra •pbfteris;S€fmtf |fe^
B« teriraE^iilius , qua^ abto '^^l^W^^^^M MStaMit^^quahi
occupall^^Nimfo^um^iigriiflcafi cfenf^rif^^ ribri ^britenths
limitibas prioribus , eam im^^xt^ & ibi condidit Ninevem ,
^U2e fic difta friit ^ filio ejus Nino. Situm hujus urbis irtve-
fti-
ex>iejasit^rbis GoiJigere lkmyFromde;om?^ihise:^^ iri-
quit ;, hoc mtim fcmusjms hacin parte nihilfcire certi\ doncs
ahmdeflus lucis affulgeat, rantitm hoc conflat^Ninum ad
Tigrim fuijfe verfus.ortum , nec procul a Lycofumine^fede^
quafarte Lyci^ anadextrisautafmjirisres eft adhuc in am"
biguOi ■ ! Ita compleri oportuit Prophet^ Nahum4 de hac urbe va-
ticiniac. L v. 8 ' ^HD^pD nW^' >— iSd confummationem^
faciet loci ejus ^ id eft Niniven DEus ita delebit ^ ut ne locum
quidem quisquam agniturus ft, EtCap.III,!/. yOT t^Sl
• ^-^''H yf^^^P f^ non agnitus eft locus ejus^ ubi fuerint Nini-
vitx. Hinc merito Aben Efrae verba idem fentientis adjici-
inus ex Comment. ejus in h. loc. (^♦t» •^jpf) pi:^p p'3 M5'3
t''''^'?)/) . pfj-^ps^ <?'?> o D'*7Pi^ \v pb^ i(''?c» »psm pa^-jp ov^
i'p7' fi ♦D:f'i h. e. Ninilfe domus regni fl)e Regia Jjffyriorum-i
eftiila hodie luaftatayi^ Sapienteslsraelis interr^ Ipni^ ej[fs
dicunt^ (^ diBam efte Urtih y quodiego nefcio,
r^.,, : ',./■ .;■. ■';. SvV.:^^,. ', . : ^ ■..,•■ .
' Hanc lirbem quondam infigni claruifle amplitudine; et
iioftro Propheta etiaili difcere poiTlimus , tria praecipue ad-
ducuntur hli(^menta,;ex quibus egregia ejus maghitudo app^-
ret. DEus eafti appellat^ f^SlJsh Wn urbem illam ma*
snSm. CaA^W. v.j.h^c^ihveniuntur verba 1^^ nn^il tC\y^^
'■J-^'\ ; ■■ •■•■*■..'■,*■■'>■■■■' -'>v->-''- '"'■^'i^ . •■■ V ^''r ' ■ -r''' ■ ' •■^ ■^'■-' ■ " 'y. •
rta^^br htr^TO „"^7/1,0 CZa-inilNb nilJ; Nineve eraturbs
'- 1 ■ .■ .■ ■«T . V-. .V .?■. f - — :■ - , . ..-■■«. .^, .
magna DEo yitmeris trium dierum* Necftcri tantum,fed
& prpfanl Sci;iptpres de-tnagno urbis litijus ambitu yerba £3-
cere fplent. Stral^p Gepgrv L*X¥Ivp;n^vv70p rntemp^iae^pro
didit, q^od,N.iniye;.fi^^ 7»1? ^tiL^^nkoom sv.ms^io^ ji«-
ahn T?5 drB^iag r m;u/to ma/.orBaby/oneinMuri£ campoftta, Si
quis fcire ayeat, quanta Babylon fuerit, ex eodem Autore 1. ۥ
cogncfcimus , jj i^r0/«|9c^A6;V>,inq.uit7^ ^t;T^ ^^i, i^-^y j^ 5irsJ/&),
,Bahjton in campojacety muri ambitum habet CCC d' LXXXV
^3 ftadi®
fiadiomm , Munft^mdn Comment^ iii h* 1. ejus amplitudir«
nem aliquo moclp delitleareyoluit , hihc autoritateirrQfatio*
rum indudus refert, aream 400 ftadia habuiCTe, complexam-
que effe in orbe 1500 turres ^ moenia altitudine 100 pedum
fuiffe, inlatituditteverotant:a,utternisplauftris effent peryia.
Sed quamvis haEC omnia fatis certa vidcantur, verba tameii
Prpphetae, quae Ill.cap. v.3. leguntur, npn omnibus Interpre*
tibus de magnitudine fed de pietatc,, qua illa~ DEo fuit aece-
pta , loqui videntur. Hartc pofteriorem (ententiam Rabbi^A-
ben Effa in Comment» in Cap J. defendit : t>T"D arps pf>tp ^:^)
t^^jnT ^lvJ t:j pp't) o ncp?) D7pP ocD tD'^'T nM: ^'^if^S rfm *)'i?
pp^ ♦j,':?^ 'Wi i7jr 31PD ■'D pcit^ p7. t5f f'f> ^r''pijt^i pct> ':'2J5
t)^ pfj W ^h 17J5 i-f':»- P')j^ iD JTDr D't^ifri-5)pp ^:m 'bci ^i^
PDV '^'? t^Pi? p P'3rP7pt> P'P'5 ect^.p'^*7' rt^ »p p^t^if-i cn'5| p'57
'piP'if> if"30 pim p'D fi.Pcf 'cof» t>i'pp5 T't>G ft "i^ira?'? P?cyi 7ipt>
r)t>3mT?5CC 3rPD f^ipp^ ^ir t^ii^b fl?^ 6*57^4 t>5rtp lircc 7:'^t t^:^r
: p»i'p£) '73)y rt)'' i^ic 7rpiD ^tnp' tvbt>r p'i'jD». -mj H? ' p'i:?3
Quae lat ino idiomate ita fluunt : Et ecce firiptum inlDemmus^
erat urhs magnd Deo , {^c, JIJ, 'v,s, ) qtiiafuerunt timerites
Dqminui^.ab olim, ^t expmens , qmd fuerit uris
fretidfy in^ ocuii^ pomini jad perdendum eam , 'non eft. hic mos
Im^^i <i^ihfir4ptuniefi^(^ t", 'Sdm, 2<f,2f, J maghaefianimamea
in oculi^ bdmini (f nonPd^ind, Eccefirifitum ^, ( fefi^^ /7'.)
amnesgentes ficut nihilcdrdm iffo0 mn curaianfint rmlm:)St
Ekpofitio X^^tH^ PEd-^eft^quodfueruntiimmtesDommu^^^^
portbusantiquisjfiedjamindieiu^^ mcepemnt mai^ 4ger},
Btdbifue bm nifi fuiffentabmiticni>pti Domtnt^nmififietprd*
phetdm^frum adi-iim^ tf eccel)idemusYqmdWdierunt ahfi/ti-
tafd^nitentia^ nec fimiiis eft, Et-mn inWniesfcriptumyquod
'fregerint- ards Baaiim^mtconciderintfiuiptHia^ tS ecceexbdt
■ difiemusyquodnonfuerint cuitores fiulptilium, , Sed huie A-
benEfrx autoritati oppPtiimii^^UtofitatemR. DavidKifrichi
inCmw^^^' mJUi capuf §fomi^uihxc verba-ex Itognseicliptis-
mo explkare iludet, Verba ejus funt fequentia : ^?^'C)rp't
"?W i)?3 fiyj^ 'pi Ibl tPib 7m& ii»7Jt>i ^int "J^? io 0't7ipi ^i^J'
: ^' in^n ' ^» P3r)ic 'i^ 'ni? ' ij^ QHP^ ^t^ vertimus ^r^i- /j^^^;?^
DEo ,omntret-^quam l>h extollereiadjunge ei vocem DEi^ modus
extollendii,ipi,g,niontesDBi ( Pfaim, ^6,10,7. ) cedri DEi Vfalm,*
Soitt^fidmmaDornim^Cmt, S.6. tenebrdiDEiyJer.z.si* Qiiod
R. Ben Melech ejusdeni (it fententiae, vel ex eo patet, quod ea-
dem verba ex Kimchio repetat. In cujus fententiam & nos acce-
dimus Infiftehtes veftigiis r^^^f^//', CUriijDrufii^ Liuelei^Gro-
tiiyBochart^^^^^ 3cc. Fundamentum hujus fententiae
pdfituhi efl: aB. Glasfio Gram. S, Lik IIL TraB. I.p, m, 422; cm-
jus eTriji^icrtg haec eft : sTriTctq-iy Sc fignificationis intenfioriem ,
in antecedentibus exemplis effe iTrof/Jvyiv, & fecundariam feu
confequetitem : w^oorag enim & primario nomen DEiaddi-
tum^propriisfimamretinere fignificatioriern, & rei, cui ad-
ditur>-caulahi efficientem denptare* Qhia autem non nifi
magnuth & eximiuni exiftere poteft , pra^fertim fi fupra &
contra naturae curfum operetur, hinc ex confequentia swijaa-tg
additione horum nominum divinorum defignarinohperpe-
ram dicitur, conf.ipfeautor,ubipIuribusexempJa perluftrat^
quae ahas ad hanc firmandam fehtentiani ab Interpretibus ad-
ducuntur. §. VI.
Pauca dc Idiotifmo hoc Hebraeorum adjicienda nbbis
videtltur. Verbajam adducfta 'cZD^^nSK^ tH^^'^^'^)^ vertun-
tura quibusdam, chitas magnaDEi, abafiis vero civitasma-
^;^^Z)fi<? , quaerife quae verfio hebrseo fonti fit conformior ?
Bocharths equidem pofteriorem verfionem priori praeferen-
dam eiTeautumat, ex earatione, quod epithetum t^S^l:^
inter l'»j; & DTiSnS inter jedum fit. Quam rationem vix va-
lidam effe judicamus, rationem aham ex accentuationis na-
tura defiimentes. Cum n^'iA^'T'J^ xyr\^7\ habeat _>_ cujus fer-
vus eft "^ , ex quo apparet has duas voces majore habere nexu,
quani
qnam thTh^h. rh^^T^^V \ ' qtalai f^ in\r}ceM per _£- divdlufii.
tur. Si yeroYoxQ^niSN'? in Genit.exporiendaMet^tiia-
jor nexus requireretur , quam accentus permitt]ant. Qupd
ex quaniplurimis Scripturae locis probarip6ffet,(i tempus e-
volutionem concederet. Neceft, quQdquisexmenteAbe^
Efra objiciat , hn ''"Jnn , hnym r Monf:es.pEi , cedri DEl in
Scriptura dici absque inter jedo H , hinc iq^^L i KimGhio ad-
duda huc plane npn qu^drare , RefpQndemus enim,quod
alia inYeniantur loca, qu^ ex eadem Glasfii Rcgula jndican-
da fint, inqui^us 4 pari moda interpofitumreperitur. v. g..
ppmnp* p: Ku^^^^^ 20, irTin*''^^ Nin "jr^^emd^Hf f^^
Pmmor ■ ■■ : ■: ■ .. ■• • ■ -:
Ut tandeni hi^ijus urbis magnitudo eo major evadat, adf
duntur a noftro.Propheta fequentia yerba : X^Tp^^i;; "|^np
tSD^P"^ itmeris trium dierum. .Rabbi Aben Efra in h. J. fe^
quentibus yerbis fusini ^xppnit fententi^m : / d'p» pcic ^Sf)?
: ipM fD ia? T^vb "ov ^':})\Jtineris trium dierum , incircuitu urbis^
quod eft iter unius cltei ab extremoad extremumyisel non ivit
ad pr£dica,nidf£?n , nifi iter unim diei , propterea. dicitur , fcepit.
Huic apponamus Liveleifentenpam-, quijheodoreto aflen-
tieHS! , >ite,r ^on cx .yiatorum profet^ione , quam comraoda
pr;$di.cantis prxcohis ambolatione judicat, Ad quam opi"
nionem verbis verfus fequentis indudus eft , ci^m ftatim fub^
fequatur , Jpnam capifiTe progredi ad iterunius ,diei..Gon&
ipfe Autpr iiiBibliis Criticis.in h. 1. Exquarumfententiarum
coilatione fequitur, interpretes iriduas abir-e parteSjaltera
defcribit urbem itinere trium clierum , adcujus ambjtum ex-
ternum abfolvendum tantum temporis requiratur, altera ac^
ftimat ;ter ex pra^dicantis ambulatipne p^^r urbisplafeasinfti-
tutum^ FE<Qirem pbtius probatos fetiteiitiam | |iuod1{ quis
vicQs adjae^nteslutere^oluerit^v iter M niiiiori g^iiipQrc
afelverenonpotuerit» C e^i^fis
textus yi^ribus &; prapoGtioriurri conjuticSione dadmus^
XDurrihaec uhimiyQrhiUer trmm^ d^^ hexum habeant cum
antecedentibus verbis, quibus magmtudourbis defcnbitur,
Ljion ap.paret cur hprum verSorum renfus eo prsecipae noii
tpndat, ut urbis amplitudinem defcribat. Et quis credat Jo-
narn tam vaftae urbis fora, conipita & yicos triduo obambula-
repotuiffe? Inquis, requenti -z/^;*/^^^.: dici, jonam coepiire ire
per civitatetn itet dieiiinius ,' refpondetur his verbis tantuttr
indicm> quod Jonas totam urbern hpnduni p
yel quod Jonas eam urbis partem tantum perluftraverit ^ ad
quam percurrendam iter unius diei reqiiiratur, Noftram tue-
~ tur Jententiani Bcichartus L c. Sc confentientes Hieron, & Gy-
rillurh adducit, hec ndri Juniiis & TrcrhelUus in Notis ad h.l» ut;
■, alioytaceamhsv "■^ '■;^:r:''^-'W^^''yf'""''\''^ ' ■'■' \\.l'
'' ' Silentio prseterire hori poflumus i^rhv tjh DBUS Pro-
phetae injunxit. Denotatur ea verbis Iriiperativis^ -^
t<i-^ip"^ Smge^^abi(^ prldm, Ultimae vocis hgnihcatio cft,
. piibhGe verba-ad pGpulufacere> quo fenfi: reperitur Dat^Jtly^,
^H?3 t^**^^ ^l"''^?! i^:fr£^& 'cldimhdt ex/vmhus,' Sic &:
eHimocare m mmwe Domim. H\m.t fenfum dbfervavit
Targumiftavertensnoftram irp^Qt^,:^J>rophet^^
phetse enim frequentisfime publice ad populum verba fece-
runt. Quamvis h, 1. noh" legamus ^ qljidnam Propheta Nini-
vitis praedicaverit/idtamen ex cap. III, 4, infra patefcit : Pro-
phetaenimfecunda vicemiffus his verbis incolas ailoquitur:
es £^ NmeDe evertetur. Qupd didicimus ex R. David Kimchi
^ dicentis: S^pti; tm ^-T&W ^^ T^ ^^\
B fcri^
in extyemoy (ff NimVeeTfertetffr dtfci^mj qmdhanc concionem
Etjam nohpr£C€pit ei^ ut diceret adhuCj^Q. diessfed^uQd afcen-'
deritmalitiaeorumadme*
■ ,:; ^; ■..- : .■'■:;■■§., IX.. - \- ,■■.: ..,':;
(Juidam putant Prbphetam Haec ultima yerfus yerbaai
populutn locutum effe ex mandato Dei , Os^ dhjJTl nh^y '')3
^uia afcenditmalitia eorumadme. Hitic Junius & Tremei-'
liias hutic in modum transferunt : Glama contraeam , afcen-
difle emm rnalitiam eorumin conifpedum meum^ Hanc ve-
io veriionem Accentuationi cpntrariam admittere non poilu-^
mus; Qms enim non videat^ hoc fenfuadmiiTo ^^^^
verba intimiori nexu effe conjunda, quam Accentus in textu
admittuiic Dum enimpriores prppqfitionesyiy-^^-^^f^^^M^
neven^ Cf* clama contra ^/2^y ardtiori vinculo conjuri(ftae appa-
rentj quam fequentes duae : Clamacontra eam ) quia asfiendit
malitia eorum adme, -Quippe cum maxima diftindio Teas
divellat, Putamus ergo inhis iilamis verbis caufam miffio*
nis contineri , quamvis non rgpugnabimus/fi quis dicat, Pro-
phetam etiam hanccaufarn millioriis populopropofuiffe» Re-
iSiusB.Luth. noller& cum eo Angli verterunt : !^lttt %tt
nejfi is come up before me» Extota hac miffione ad Ninivi-
tas addudus jam fupra Kimchi providentiam divinam conclu»
dit , audiamus propria ipfius verba : q6 p^jcp x^w ii^? "o 7)>J
\ip:> ?6ir5^D 0170 >D5!^:ji 5np? 'wj pi/DPW dpd"? i^jpcp o3ijd? . pmifis
•7&J" hb 03)]?? :j)c^^3 -D^n i^^dp* . 3fj?) . 3id«d 7>ddp dpwi / opp_
•jpfe 1P5 D7:ji httif^-i tifi . o?>3i> PUD^D v3p3 o^5)dp 03'^ T>m:o
:DiPi5 Pi^n)a '♦dd iw . ?MI^? pmj^Djo' 3:p ^pn^» ddp6 p"?
j[><?r<?/ quodQem benediSius proToidus Jtt etiam in gentcs ficuli
feu
fiu mundij quAHdo nempe magm fit malkta eorum in 'loio^
le^Haj(^ itafuitingenerationem dduvii t^-inviros Sodom^ cum
pJem ejfet terra violentia^ (f vio/entia perdit inbabitatam ter"
ramy & Dem benediBus Utatur in inhabitataterra mu)idt^fed
in reliquis transgrefjionihus nan ipfi diftimantur coram eoy ut
prol^idtcsfit in eosyfedinfolos Israi^^itas^ quemadmodum dicit :
tantuml>os cogmJfi ex omnihiis familiis terr^-i Jmos, IIIj 2. ut
expofuimus in Prophetia Amos,
NuncadipramJonaefugatriprojperabimu$,in qua primo
Ipco fug3£ adus confiderandus erit. Hic variis verbis defcri-
bitur : 12'« iTi Hw "^ja^^D mtui^yiri nra'? 'rn:v ttp^i
Et furrexit. Jona ad fugiendum Tarfcbifch a coram Jeholoab:
defcendit itaque Japbo^^ invemtque nal>€m aheunte^ Tar'
fchifch^cujusdeditportorium defcendit^ in eaCfd "DlpiT quod
Syrus & Chaldaeus retinuit,fignificat rurrexitadabeundu. Hoc
fenfureperitur (?<?/?. xr/J^^/. X^^ND ^TimXZ^^^^pjSurgeper-
agraterram. Opponitui: ipfi ^Dy ftetit, permanfit, habita-
vit, utindicetur,euniex fuo habitationis loco abiifle in aliuni
locum. Qiiis hic locus fit , quo fe contulit, in textu diehur ,
la^ "r^^ defcendit Japo^ vocatur alias Jope & Joppe , Italis Jafr
fb, uti ex itinerariis patet. Strabo L^ XVL p.m. 720. dicit,eani
efle t&jy A^^s-(W V A>?Wf 'ot 1 latronum receptacula , adjiciens lo-
cumadeo editum, utinde confpici poffentHierofoIyma ju-
da^orum metropolis. Locus vero Habitationis, quem rcliquit,
certo nohdenominatur, fedex eo quod ex Gath chepher fit,
conjicitur. Infra cap. iV, 2. hujus Prophetiae legimus , quod
Prophetafueritinterrafua, cumaccepit hoc mandatum Do-
minijIoGus fpecialisdeterminarinon poterit. Defcendifie
dicitur,quia mare petiit 3 ex Geographia enim notum eft, quod
loca maritima inferiora habeantur refpe<Jtu locorum a mari
S 2 ^ ' longe
lohge dillitorum. Eleganter liaetbmniaconi^
©av. Kiniclii verbis, quae etiam leguntur in Cqmnient. R. Ben
Meleeli irih.l.' <^>?d idv 56 7t o5Dn>n )fi -jdi?:»^ p^ 6>od nw / id» ^t»
y^nv t- p:d ms^ ' iiy^ ^^p^ '0^3 ' 0555^1 pi^jp . qip - 6i?v , &p ~pdd if^
^t^D?''^ "71^ ixio :im ^)^]^' 61?. D>? pDD ' ''5^ .pi^?l^? y ' 6>? -
Exurbepia y^qif£ eH Gath chcpheryiJelexlHierofiljfnis defcen-
dit J^fo^ (ju& eli ad littus 7nari<s &^ ilU eBpQriusnaT^iumyi^ in--
grediens in niare dicithr defiendens-, quem^dmodum diEtum eft^
defcendentes in mnre in nalDihils:^PfCVII^ 2^, Littus.enim
Tnaris^eit iocus demiffiis in reJpeB.ureIiqu^ '■.. ~ Quo4
Latini navem conrcendere diciini:^ Hebr^ per defcendere ex-
primunt, hinc T^vl^^^^^defienditin <?^«^. Utrufhque ra-
tiomconformc efl:,nam quinavenicohrcendityidemin eam
defcendit/cum exforisin alvumje recipit, Propheta noftei*
Joppen attingcns tTT^JN -^ss^b"^ ihvenit navem. rVocis
r^**3N Radixab t^3i^ V cujus fjjriificatio in Pielell^impulfus
eftjOGCUrrit, &in Kalmoeftus fuit, Ratio derivationis haec
fubeffe videtur, vel quod havis a ventp feratur & impellatur ,
vel quod irihavi plerumque flt triflritia, qtibd veljona ipfe dein-
' ceps expertus eft. Sed hsec &; alia leviora omittamus , quo
reliqua majoris mon^enti perfequi posfimus. Flagrans Jona^
effugiendi defideriura patet exnauli folutione, additnr enim
Ir^y^ \t^\ portoriumfiumpiroveBuradedit.. Quidam
putant Prophetam omhem folviffe mercedem pro totius havis
vedura,quamfententiam hebraeaverba ribn aipernurit-ur , ut.
abitum fuum maturaret. (^uidam vero dicun t, eum folviffe
tantum naulum pro fua perfona, quse fentehtia hiagis proba-
bilis apparet. K.D.Kimchi utramque refert fententiam ih
.Comm-ent.inh.l.adverba: ppir i\^h ?5 rpi li.Mi^'?? w<^-?W ?pn
'" " ~ -■■.,- .-' . '^ . ■ . .1
•^i^C'!» Dedit mercedemjmercedem dignam veldecentem ipfum ut -
da"
dafeti eam dixit/ed4turu!^,l>e/aed^ Etmde'
rafch -dedtt rnertMemtotiusn^ tdeoquodmdturaret abire i^
noft expeBdretmhcatores & merces , ideo qmd wHei ftigerc^:
cito. ' Efcmfe6tmf ifide ^kbd prophetia non affletur j nijiho-^
pio ^z>^jr.''''^''"'''^''' ^^■-•-v' '■■_■■': ■ •.■'■''"•■ ■
- ^' '"' . ■■■^- '■: §f^Xt - '■-/■■■
Fugam Jonae confpeximus 5 inquiramus jam eaufam cur
feinfugam conjecerit..^ Judaeorum Dodtores quidam plane
inficias ire videhtur , cbntehdehtes Jonani non fugiffe. R. D.
Kimchi in b'^ip'l1tj:;n''^^ trii hujuse(irentspLtiae,cujus
verbahucipedlantia brevitier adduefemus; apll 'd ^\^^- spDr
t5'!n') psij') p)f' t^^Dp^Ti fp» ^k '75 r)P'Scb *7bP)'. b'b b)^ tTDi r)P'ict:'
0. V5£ '"'<' pJ^^il^^Jci p)''?)^ br»? ', wi5)crt mo'j ''pj^ )5)C'c bi& ;
T>yb )i [r3\ir:)D\:?7)' D'bc ., 7 w : ..¥b) '.rt^''^;"]^ ninsb '^?}^!»!?,
t5)P':!> b'of?b 'CJ^ Doi)b vb), 0)5 )^)i'Pbc t^n' i7J nf? ^i |'^ 'D - D'3
13 )0')5|^b 7'P1 M^'5 ^i)', i^ ':>i7D ., 2?J') ^M^^^Sp 0.C )^)|^7) DC )'?C p'5r
D'3 ib)i'Pb Dbc ^'0^^ 'p^ )7'a?b '7cl^5 Quae verba fequenti la-
tino idiomate exprimemus yEtfcrtpfitDsmimspatermeus^
\T[y^ Non ft fgnjficM^^ non eft fugay
. Jtmpliciter nifi cum periculo animsL. . EftfilumfnodofgnificatiQ:
fiiUhkloco acceierare misfonem.^^ expofitio cur accelerave'
rit misfionemy eft^ne daret ipfiSanBus benediBus illefignum aut
miraciduntquodfit caufa ut reverterentur l;>iriNineye ^ con"
'tfer/ioipfirumfit caufiperditionislftaeii, Hincdicit proptef"
ea prdivepifugere in Tarfcbif, JonA /r,?, Et DEus benedi"
Bus, quicognoVtt intentionem ejus^ deditipfifignumin mariy
quia ipfi non erat magnumfignum exeo.^ quod projecerant ilium
~in mare , fedfuerunt^^^^^^^^^ viricaufaNinil)itisyUt^poftquam
B s fttis"
fmjfent ibij (^tUumthividerentyCogmfcerentiUHm. Etper^
*itenit hoc /uerhum adKegem Ninel^e t^ ftatimcrediderunt ipfi%
quemadmodum teftati funt 'biriy ratio erat qmdiUum in tna-
reprojecer^nt. Eaj^iem fintentia^n^ referunt^
lech (^ R, Ahendana in Ommentan noftrum iQCum iisdem qui'*
hus Kimchiufiseftj)erhis,_ ' ^
■■ ■"'•■,•■'.'■ - ■ .,:\, -■ ~ S.-'"XIL-_. ■ : :. :'\, .'..-:■..••,
Alii inter Jndasos Interpretes rel i(fla hac Kinichii iknr
tentia niultas produnt rationes, cui: Jo|iafeiiiga£coniiBirerity
cum fuga difertis a Propheta verbis deicribatiir,ut miremur fe-
re, quomodo Kimchi inhanc fententiam pervenerit, ^. A-
bendana in h.l. commentansTalmudiftas adducit, cenfentes
Jonam effe veritum, ne Ninivitae pcenitentiam agentes fer-
varentur , ipfe vero pro meridace haberetur. Yerba Abendanae
funt,fequentia. pw^lto t^wo If) ro^l x^t-^' i^h t>^v t^bi t>i' ii^ci fV
•pi-^p- loh)^^ pjmj?!; • »":r)P ^^pf'^ -^373 t)'P:?p »oii IS o:^:?p i:p5 njDi /t>
p:?Pt>) •D>^'3:^ ")57i b»:?r)C 03'j^i; if>7C' T^ 3"pi fjk) od wtcp
pip'7 ID^ |nPP '^ MC 'f, i^ 0»'3 'C5<' 31W .t>57' CCP 'r) 'JC^
:^'t) .-^pc toi.f>7D '^73/^5)' np<?' p)i'5 %:iU'o'oVEt,eftqu£ren'
dum^quid 'videritjona^ quodnon voluerit ire Ninevenin misfio-
ne Deiy ^ jam dederuht fiapientes pi^memoridi duaiiationesin
voce alia •»^30 quodfi, populi mundihujus propinqui fini pceni-
tentiA j & quod non 'holuerit pudefacere Ifiraelem , qui non au"
fiultaToerint verbis Frophetarim» Et altera ratio: eft , qmd
cognoverit Jdna^fi incoU Ninii>e rel^erterentur ad pEum^^
etiam DEhs rel>erteturab ardoreir^fiid ^ dimittet iUos^tunc
Ninftfitas^ dlBuros efife , jona fraudator (f Propheta mendax
fiiit, Et p.. Ben Melech in exphcatione vocis 'j^si^^d eidem
.fententias Rabbinorum autoritate indudus favere videtur,fen-
tentiam fuam fequentibusproponit verbis : p(?p f>6» o^c 3cp
^j3 pDiS .f^w f'?} Dto pn ri:) .D7CP b\> ipt\> ^ijpi if,^f
rip'ic3 o^'i('' 'yi/' oi^) of wicri owp oj^ f-37» 'iv^ o r)p'ict>
. ]hry ^'t> '^d»dS^w?» os-)?)? d'36 d>»j^? 7*?3P'l^f»r) np^i-w :?'np, o?»S(^ m"d*!3
:i'T w'pw^ ?CT»r) p) pt^ p}p6t3 PDii CogitaJ^it (fi, jonA yfiexh
em ex terrJt^Ifiaelis in terram extrmeam mn habitaturumfiuper
fe SpmtumfrophetU^ (fremit ire in bam mijfionemy quia dixit
fona gentes propinqudt fimt pv^nitentta^j (S fi ivero ad iiiasJn
miffioneDEibenediBi^ reloertentur ex vlis fids^-malis ^pudefia^
^ cientlfiraelemideoy quod e,go(f Propbetiz rehquih^erunt ad eos
fimper inm^Jfione DEibenediflij^ iiiinon reverfifiint ex via^^
fiua mdlaj ideoque renuitire in miffionem hanc\ (f hoc niodoeX'
plicarunt KMininoftripiA memoHA*
-'■■■:'-'-....'. V •■_•:■ i^.xiiL:.^^.;;,;- .;:__-.,■; --; /■ ■
Adju^i duo Interpretes confentientes JbrafeentR.Salo-
mohem jarchi & R. D. Kimchi , liceat tantum pQfterioris ver-
baaddudis fuperaddere /cum candcAi rem iisdem fere ver*
bis elbquantur. 7 )5s y^r w nyib / J"n ♦•?575 r^^^^x^ br^ W3 v%
?5'^c :pf^i :>i)pi ma 7D»5i S^^^c 75Di ccp.i? ^3^?», 713D ^yp bh po.
ti'^') t55)pp »5np vt>»c yrc fw»:i / r»" i^f i^pic» 6ic »73 t>i?i55 t))pj»
: 'r» ij^n 7)5Di ccp ^i) ii^*5C»i c^):? ti^ Et eft de bacre controt>erfiA
in explicatiombusdoBorumnofirorumpidi memorist* Inquiunt^ ,
JonasqudifhitgloriainFiliiy non qudi/tjfit gloriam Patris, Vulf
dicere , curamgesfit gioridilfiaeiisy ideo fugit in terram extra*
^ nea?n y quia h£C non eft iocus Propbetist. Jdeo ne mitteret eun^
Deus benediBus NiniDen^jquiaficivit, quod fint propinquipcenU
tenti& , ^ nefit in. hocpmna Ifiaeii , £f noii curavit gioriam Pa*
tris benediBi, Hanc lententiam non folum fuo approbat
confenfu R. AbenEfra,fed infimul aliorum fententiam proli-
lixe refutare ftudet. Audiamus ipfum loquentem^? d-)dp?^
f)]> DUDt) p« ^3 wi?: w J^iowp dd;? dMw npcD 6^33 iSipns "ops
■ 6l?l l^il^ ^^»? ^-ib '^Xib ^i^np? p|S 31PD DD ^D / p^JD? di:D3 pn li -jp^
p)3>: ^wf) loii^-jp»^ )7nr> wj33 dd? ^p 6>:j5? p^p> ■■j>(S 7ii?i •oi» ' ^pi^i^ 7Tp
'^O^CPWI'? <^i :?13>3 iC3iS »5 71PV •0?pj? '717^ f>S ^? ?{ PpM» ?P1 'JpD? fi*55
15.
iSfJnD^^tjrS^ rt)ip'5 ii-oit> >3.ft ij^np^p' r")f7fTb ;?^-^D>or *^'1jfiD6 fe'' v?it^npv
Et ^ui comm£ntaiur,^Hddfimuerit > fiedicMufJfi^
jipcemterei bomimim Tfiaiiy f^on loclitiis €fi^fe0^
rem non dixit illi'^ niji /etmda vice, '"^ma ^bifiripiuMefij
UltWlus qu:^mbdb rehellaret p^ofbHatn^^^^ jyomini^^fropter^ti^
morem nt kjocarent illum Ninii>ita propbeiam-inendacii / (^
quid hoc ipji hoceret , Cum non habitafef cum ipjtr ? Ulierius.
neque Ninivitdi erantftuliT^ : Curen^mmi/eratbohimhPr^o^^
pheiamfuumadeos\ nifiu^treveriereniuradbominum? & fi
no^ reverierehtpir ■impiendderaffehie^hii^^^ eos -•)(£ nijifci'.
'Vifieht hoc ihieritaie ^ qtiodfireiferihehtur adDomlmmyeum
fnali poenitefeiv Et ecce ^ttomodo vocarent tpfum prQphetdm
mendacii» ' Bt reBumefiyqUoddixeriint majores fioftripidi me^
morii^ qudddoiueriteij qmd0erarehtur ^propterlfraelem,
■ '^'■- •■:-;r: ^- -:"^ ' ■/^-^^^^ ^ ■'V-^^^-^XIV.;- ■=;•'■ f ^ -^ - ■''■'-: -
Omniiirri optitiieR.Abarbanelloco a R. Abendana in
lylidilal Jophi aeldtidb; prolixis' verbis earideni feritentiami
M fuga Joni jproponit^ ^ adje^^s^ :^eciaIidTibjjs quibusdan^^
clrciimilantiis. Bieganiiis ipffius\Autoris veri^a : ot^^^^-^^^^^^ t^h
^7v )r)- b?^pi5ii> '•:Dp;''?"'pii):n.?^ lht>'> poin pjS w^S njDi; iiu' ?>!:d..
^3^3 o^i^Si^^l^rjVpTPiJ^j^^ftiijiKrp ' ^id^ pf^' ^3:ri p^pv h^pti^ ^^''p ph /.^,cis
fsp. "]n3':Di7p:? Jd 1PP1 ;b ^i:r?^i r^^brp^'?!^^^ •>io'i bw3 idiS wp^i^
CnpD ?5T O^t .''Jpprn.PUI ■'Di^ WD ^niDlS ^l? . ^Pf^D 1P31 / JjS-jCv" -pT) 13 ^npoi'
z>^f> f)^pi/w^: 'S6- ?5i> pip^Jd oi?u ??i W ppJp Di^'7 015^5 p^^^d^J /^,? ^,^3
/ :^piw oi'^^.?'...,.;'7? .'^i^^ . °^^ .r^"^^ ^^^^- ow w?|ip (li / rsDi OPDO rpir^
»Djii )lp ^3o 'P' ^'5^53 p:?3J f)>D uB -^PJ p3i/ ?f? pp?'pppis p5^ jj^,
■" - ' ':iDji ■
r5 )^n3l?5l -1»»/»' »53 l>|i; 5>i?i t>3D )P5>5? ?r?p )>/7 >p-7 l-T» Sjj O»?^?)? ')JCf>
w >:pm y D^^ic^? >7> :ip )m pf> ?^p» "^Dt? ?ui3 o/S-?»} 3pj> ?p5i^) v 3i^^c> ^jj
I DD? >5Dip pia NoneftihocqmdejfetfroVidusmeos^proVid^
excelleMiori^HAm in I/raekm , z^/- reMificaret eos ^ eriperet ex
futur& ca/u, Se4quode0t decretum infacie ejus deVafiare regnii
iJrAeliSj^amaridL (^filiarum ejusjpr<£ affiUSiionibusqujifHperm^'
nusAffur. Etpropterea conatuseft Benediclus liber^re Affur ex
malo^futurofuper eospropterrapimmy ^u£ in manibus eorum, ut
Meraret Aftfur ab armis , (^ ftt if?ftrumentum (f populus juus
quoSanBusBenediStusiliedeVaftaret jfraelem^ quemadmodum
dixit : Vdi Affur baculus ir^ medtd^c. Jef J^iS' i^uod i.egdtur^
ideo 'voiuit SanEius BenediBus iiie erigere Ninel>e in caput Rer*
gni Aftfur y i^ h^c eft caufamiffionis Jom ad Nine7>e , Ciama ad
eam quia asfcendit maiitia eorum coramipfo^ Non ex amore
Domini ergaeos veideftderio in eos^ fed quodl^viuerit eripere
eos ex maib^ utfintpromptt acparatiddfeftosdies Ifraeiitarum,
Et reiiBum efiin hoc poftuiatum Domini. Ecce enim Jona in--
teUigens loeritatem hujus rei \ propterea decreJ>it ipj. cordefuoy
quodn^nveliet ire Nineven^ ideoneiiberentur Affyriiabarmis,
m& in manufuaquiaficfuturaef/etmisfioejuscaufaadiiberan'-
dum Affyrios i^ ad exfcindendum Jfraeiitas, : Btquomodopo^
tuit, t cum infpiceret inmaium quod^eniret in popuiumfuum ex
manibus Affjriorum* EtideofugitexfacieDomini.
Adduftas Judaeorum fententias paucis perluftrare per-
iniffum erit. Primum quod attinctR. Jofephi Kinichii fen-
tentiam, ex fuga Jonae accelerationem miffionis producGn-
tem, nondum nobis patet , quomodo ea commode locnm
invenire poffit. Rationesmultaeextextu flpunt, quibus illa
fententia infringitur. Qupcunque tandem loco Tarfchifeh
noftra fita dicatur , fitus ejus nunquam accelerationem per-
mittet. Si ponat^r , quod fupra diximus , Prophetam hoc
G njan-
imatndatum at l>Eo accepfflfe cumin terra Jiidaica^ haMtaretjuf'
. -tro^quitur^quod foga :fuajo'ppett& mare petensyfugam
am ad occidentem qirexefitVcuni aeceleratu^
Don^ini j ijla ad prientietn <Krigenda^&
ad Tigr im pbftulaticonfv gi:^. iuprav Ex ipfi confeffib^
finc dubio optima interpretatio depromitur/diGitur aiiteiTi
V. lo. cap. I. qiiod fciverint yiri, eum a pragfentia Domini fuglfe
fe , quk illisindteaverat. Et quidNmukis verbi& ppus jeft v^ p i
huj. cap. expreffis verbis ]&:ript^fn legimus^:}^'^^^ -TOI^^
- T\)T\\ >;3aSb i1^\^lh &Jurrextt jona adfttgkndum Tarfehifch
, afme/Dommi.' -^ptquanivisin verbis niandati di vini & fadi .
Jonae aliquaappareat -eonvenlentia, eatamen tantum verbaT
li$ efc Dixerat equident DEustccsD^ip iS>^/^^ &iy., 3,. dicitu^
tS^i^iC^fkf^exif^ka^^ vero firelpiciam^s, qua
_, JDEus forgere;pr«cepit> &y qua Joivas ^(urtexit & mahdatum
cxecutus e%diverfofi{iiam reperiemusi^ Si eaput ly, 2. hujur
jProphetae.evpI\^emus jQna coram DEo ipfofatetur^^
gereiVplugriti vv^Dfeo enimNM
gna Jonas a|Jete inqule; ?ni^ri nj? nDT -ri7 >^^n - mir^v p^s
nonnehocycrbuin mkini7dum'eff^m fuper teri^^^^
f eapraeveniiugereTarfcbifch; A#erlatuf haec fententia etiam
Chaldeae paraplfefi Iitoc5^ itv^^^
vrn NOiE^ri '^^^n^n ^l? i'^^^9^ Pl?^?'? Et furrexh Jona.
fugere acofam iDditcinari in ^omheti^mini h. e; ne vaticinar e-«
turinndminepomim. Sileritiopriteribpc^iodReliquiJU^
daei Inii^i^rete^ ^iancieti
.J , '. • ■ - ". •■,•.,■ ■ ■ ■ip- ' ' Sirxrx ' ',-"• f ■ • 'M !• '■■■-<!■-:.,■■■•*•
■•:•--■■;•'■■•■ .- -,/ " %.^\i '■:'■■'''. :;■■'' ■ ■ ' ^'■■^"
/ Ixplicationes; TalimdiftaiTim 5 fe ikbetldana addiicSaJ-
rum ut & relxquorum Judaicprum Interpretum omnes duo^
Bus c^pititibus iiicludi poflunt, Prophe^a riofter Mrel^acit
■^■■■^■' "'' ' •" /■ " ' -' ftiow
diottes ttoftri ab interho •principio quodam diriganttir , id- •
que^Iiquando multis ofefufcetur affeduum tenebris ^ necefle
eft] ut homo haud raro magis affedus impeturii, quam lumen
revelatum gratiae fcquaturi Gumnos vero lateat, quemaffe-
dtusimpetumjonapaffus fit, nec praeter revelatam ratiohem,
aliam certam dare pbtuimus. Admitti itaque poffunt omnes.
R.abbinorum fententiae quateiius Scripturap Sacrae non adver-
fantur)& aliqualiprobabilitate nituntur. Dicimus, hisprae-
miffis > iaufam fugae primam, vel ex am ore fui ipfius vel , cx a-
more erga patriam ortani cffe.- Priori claffi annumerantur
Talmudiftae putantcs Jonani idep mandatum divinum decli-r
naffe, ne falfusdicerej:ur Prppheta, cujus verbis nullus eventus
refponderet. cphf. §vtioteXII.. Cui fentehtiac fuum adjicit
jcalculum Tarnovius npfter in Comment. in h. 1. exiftmajje^
incimQmyJommyeum mtea aliquQties minasDei Israelitisde^
nuncia(fet , qu06 pamen haBenui^nonijidtj[fef complet^
rumetiameffe^ uthdLy quas Ntnivttis Juheiatur indicare:^ mn^
£omplerentury atque itaipfefal/umpradixijfep^taretur* Quid
hpc, nifiatnori fuo indulgere &manliatumDomiriinegligei-
Ire , famam fuam attenderc,camque obfequio di virio praeferre»
Eandem fententiahi affurnQt Drufius^Liveleqs in Bibliis Criti^
xis in h.l. ut & Junius & Tremellius in Not. ad cap. IV, i, Jon;^*
Nec non Joh. Goccej. in gomrnent. Jn; Prophetas minores
xap.I. Jonae, quitamen aliam adhuc caufam adjicit. Pofteriori
claffi adjungendi videntur plerique rpliqui. , Eq tamen fenfu
amoris vocabulum accipimus , quo niniius in patriam amor
odiuminreliquasterrasincludit. Huc fpedat prima Talmu-
diftarumratip,eodem §.,addufta, Jotiamhanc miftionemne-
glexiffe, ne Israelem pudefacereti cui fententiae addidtus eft R.
BenMelech, R. Sal. Jarchi, R. Dav. Kimchi , R. Aben-Efra alii-
'-que. Imo ipfe Abarbanel ^ quamvis ejus fententia in quani-
plurimisireliquisdifferat.. Inhorumfententiam accedit et-
' C i plu-
J
/ -
iarti ex Notetibus^ Pfeilferus in Dubiis V^xatis L. LXXXV;
quaeftJIL p^tn» 946. I^u^cunque em cura gloriae
filii, de poena ab Israelitis repetenda^ imo' de fecutura eorum^
emfione , ea omniayfuppbnuiit himium amorem
•, ■■■^, ■..;-•' :'V::-v:^,J.^--XVIL'r'';-V-'^ ■^- ■ "■ '•. V -^;'^'-
Non 6 jius efl^ ducof ijt phiribus inlRabbinoru
caulStn hu jus f ugae quaeramus, cum^ ipfe Proph^ta coram DEQ
%a.^lioym^\yt'^zm cbnfiteatur? & ihProphetif fua capvl^
ea nos^certioresreddati"^ Hasc {untipfius verfear '^D WT "^3
it^y"^n Scieh^m enm^Te DB^U^ ^ mijln^
cotdem ^ longMifniptt^ dmplum kemgmtatej^acpwnkeniem
N«^^/^<?^4 Sedqu^MyishariGgcm^ Vfatufknaginofeattiusj
reliquas tatnen fuprd; adduAas ideo rejicere non valerilus; eum
uniusreit>lures effepoffintcf^^ Nbnnegamusaliamfprte
atiitno Jbnaeinhaefiffejqiiatncet-toaf^^ Si
cnim quaeras j cur Jonas Deb obfequiiim recufaverit,Refpon-
detur equidem , qtiia mifericordiam diviniam aghoverit^^, ^
ipfis|>deriitetitibu^grati^^OriGeflur Sj Tfero quserendb
inftes, cur Joniak gratiiaeipfis conc
caufae dari poffunt. Vel ne Propheta mendacii argueretur,
vel nepGenitentia Ninivitiarum pudefaceret IsraeHtas , vel nis
inipxjeriitentiarn I^raelitarum arri:iis pGenitentiumNiriivitarum
puniat &;c. Si autetift aliqua ex briiriibus eligenda fit , putare-
inusTarnOviifententiam, quam cum Talmudiftis^^^^^
que aliis cpmniunem habetieffe fimpliciffirifiam.
'~ ' ^ , ■; " ■ ...'§. xvm.' "-'-i'-^' "■ "■■ ;'' „
Aliqua fugaeliujus cauralatetinverbis. ^i "^^IO adfugiendum ex
cor/mBorhinOn AhimadvertitRab.BenMelech , quod inhacyGce &
elongatioa facieDomini 6c adproximatio ad eundeni concurrant-^^
■jDt* t»T> rp^?. PWC5 rpJp? 'ovt^ Jli^a 'j<7»^ pwp^i '•j[")5 'iV'?.^^^
tpp?p •jpiJ ^in ij^ •5n»p^.w^ 7rfo) pp»*?:» r*?)»? op^ »:) pi
::t>f>)3? vi^J vh^ ^*?tP ^i pf>l Nectjfe eBy mwteUig/itur^ quomodo C53^;
! ^'*10 / veniant in minifieriofimul^ &" altemm alteri M contrariuin-i
quia XiZi*0 docetjlongationemy^^ SedyuU '
dicere ; eic loco^ in quo iUe cOram Jbomino , ^ hic eB iocus ^ccepdprophe'-
tid^ quia cogitavit fi exiero exterra Ifraelis in exteram terramf. non hd'
bitavit fuper me Spiritm Prophetia, R. Aben Ejfra has voCes- explica-
. turus putat ii i^ilSD idem efTeac >^DpS coram, ,,ex adyerfo , c
rfegioiie Domini, qiiod multis locis patallelis probat. Audiamurs ipfum*
TOc t)M« ^^»13:5; /r^ip f i ^:M • i'pp ^is>r> pP5» p^ii^i ' p*55f> . X^P^^
f))?C|m; b t):?') V5Di ''r7py it^^^jj, »» 'p airsr V ♦^dJp pi^fo '^P"^
•3Pt)f' *j'^r»?i i*7P^ p Sy /'» '::i)5 pp t>i'j .v>nD) •oct' »551)^ ^)^ iijpS
b'!):?ti6 wt)5) ti'^}^^ r>ry^t>:i Jiiii^ iw:) v^ ^^^\ '^ri wt^d 'jp '3
: iJ'.5» ; t)'i'DDP^) , /;'♦ '5J:5i>' Dccil) -' wy '^iaS .5P5) , /'^» • 7prs ' ♦^iJ)?
Etpofiquamfcrutatus efiemirt^ tota Scripturaynon imeniverbum fugergf
ntfijun^um adi^erbum iJS v*gr,Pfalm. ijp-s"^* {fquo coram Tefugiam ?
Jud. XI i 3ifugit fiphtachus corarn fratribus fuis. Et eccenon inveni
^in propheiia fomqudd fugerit ' h fMO afacie Domini\ fed\ X% IJS^D'
a coram Domino. Etfcriptum efi ]n. Reg.III. 14. Vivus Dominur Ze-»
baoth coram quofio. Et ecceomni vice quod '^^pS (coram^ ex ad^
verfo^ante^) ,fitiUudtZSW^ ""^th ( a coram Domino.) EtficGen. IVf
id. Exivit Cainus exfacie Domini. Ideofequitur v. 14.. a faciebus tuis
me abfconderecogor^ quiafaciesterr&.efi ante Dominum/ Praterea
fcriptum efijef. II, zu Ad intrandum infciffuraspetrarum^^^in fiffuras
rupium^propterpavoremDomini. Et fcriptum efi yUt veniat cumipfis
~TarJdhifch'a coramDomino ^ (^ inteUigentia praditi inteUigent, R.D.
Kimchi diftinguit ijSjSd ^ ^JSD monftrandounumnonvalerequan-
tumalterumhincadh.i.inquit 'j':?)' t>:^ '^pI^ 7)7) p^-^ji i)D' ^'d> i»!?»
^'t> yt^ px>y\ tinDP^hp yta Y)'3:f; »5 "jjjp wp 'c^shv i^f^ thf) P75f>
.f)^c wift ':r)i)5 tWD 'D 3C)p t^»t> '" ^i^hn t^if) • 't» ^iS)' m*?5i \3C)p
ti^itP f^ypf^h ^iivh i^7C' pf>V f>y C^C 5CP 'D ff?)35t) ,P)9 ^)M '" »55^
: tif^wpn )'Ja? £f quompdo fugerepotuit ? cum David dicat Pfalm.
-Y-':'r' -' ,-. V ^ , cj cxxxix
~ CXkxiX\f. ^mfugUm afacie tud. S^J ^^^bD nonefi idem qmi s^i^
Nam jfrppheta erat ^lenus fapentta &" prudenHay qUomodp itaqus^ '
cogitaVat fugsre i^JSDO afacie Domini? Sedcqgitabat ' V ''iD^D . de
mieDomirium. Nam expjoftio }^it)lQ :eft Are qu^ antV^p^^
eft Spiritus propheti&, Cogitabat enim fiexiero ex terra Ifrael in ex"
traneamierramy nonhabitabiifupermefpirituspropheti^, Idehlfen- -^
tit.R.Abarbanplquemiileo omittemus.' ' -i.
Multum luds explicaupm)noftr^
Verlibnes confiilere velimus.-> .AfaBs Hunc ih modum.tranftulit -^
JBtfurrexit fona utfu^^ret in Tarfis afacie pomini. Syrus in Verlio-
ne parum diceflit ab ipfo. fonte his enim verbis loquitur': ^i----.ao
Et furrexit Jma adfagiendum a coram , velante Domiuum, Chcddae*
us in veriione hihc inde qusedam explicatiprijs gratia"adjicit : CIID]>1
'.•»1*1 si^Dii^n '^SJnNi tialp-^ 15 ss^diS y^vrh ' rniaii
Et furrexit Jom adfugiendi^m admareex coram adprdphetizdndum in ^
riiomne Do,mini vef:nein'nomihe,Dbminiprophetizaret^ Eleganter
Anglus haec vefba expfesfit, Bm Jonarofe up^toflee iinto X^rshisb
from te prefence of ihe Lord,- Noftfatiuminterpretum-fententisead
duo capitareferripoirunt, Quidam dicunt quod //^^^^*^ i ^d^r^?;^
^ pomino jflt , relinquere terram judaicam , locum prophetiae ^ autores
refert Ffeifferus in cit. Dubiis Vexatis ^^-y^gi?. JJJ. quibus addatur
:JyIiii^^^^5j Clarius & Grotius. Aliis,fugere a coram Domino , eft fu-
gafedivinaelegationi {ubtrahefe. Fautores hujus fehtentiae etiam in?
■ yenis citatos Joco jam eitato,
- . -■ -, ■;,■ ■-.-■■ ■§.xx.- .■ '•■ ■•■•^ ■ ^- ,■-•-■:
/ ; Ut noftratn exponamus fententiam , dicimus quod diftinguen-''
' ; da fiit praeientia divina generalis aipeciali, Deum ubique praefententi
yel Phijpfopjii esf infinitate ejus concludunt. _ Quod Vero-fpecialisfi*
tne Pens f^ horiiinibus revelaverit hiftofici referunt. Putam^ks.i-
.^que Jonam fe huic fpeciali pracfentiae diviuK (ubtraxifle, Quahtuni",
ipx cOntextuqonjicere licet jD^usftlpecialimddo Jonae revelavit,ipfi-
' ;quc
que iiijuitucit uciret Niniven ikque Yokfitateni Avinani ^tinviticmet
S€(d;etJ tfatiittt^ttip6re^trh:ev prinao momentQy qut>#eiis p
, yiti;^ inf^reridae mejitioiiefn ifecit , Sihitmti&m^j nee reliquii manda^
. tiHrerba rjmdii^' ^l^bliiiiij^iBd abiit & deferuitilfud alloquiutn diviriuin iL^.
iafegaificohjiidieiiisi :Hatpoj(ikex|)ofiti6rie,fiqUimr^ '^^ i^S^D ne-
que derertioneiii terrae! Judaicse^ riec recufationeni miniflerii prima-'
rip fignificare , fed efTe tarimm ad^us coniequeri^^
( defertipne nimirum alloquif J rieceffariG proftuentes. i riuc referriv
. pofEirit^lpea R. Aben-Efi^a addu^^^ /^. quae riof^rum fententi>
. am <^mkm^tiddtn£j<^'6^^
' ' tUE-jr ' : ' ■ '' \ ' ■'■-■■ ''■■'■'■
, ■•- ■■-■■'; ■ , / -■■■ .■■■■s.,xxL-- - . .-■■;' ■■' ,- :-■ ■
Properaridum jani erit ad Ipcuni jjvquo j^^^ noK:
mine U?^ttJ"^r\ infi^riitiiVr D vocis' fignificationes ad- .
ducit R.'D. Kimchi ih Lexicofuo t|;^%nn / t^JVvilinna^.O"^^^^^
:/ nt^*"^t^nn niiD^ / uj^tE^nn Nspy / rpp^^ps" pts^
■ t nr " Dpr^ Gc '/^3!!'^ ' *tr^t£jnnb " i^^ijo ' qos, ( -^^»»^ )
ejusorbesmri) impletiTar^p^hifchayi^U^^ Tarfchifcb
&' Sardiui&' JafpM^Exad,XXIlXy 20r La^iijfretiofas^ octtlim extei^
' dens colore hiacinthi. Et cor^iM ejus fictit- Tarfehifch^ I>an.Xy ^^figni-
\, flcatioficut color Tarfchifch.' Etinifemtnapememtem Xarfchifchjon»^
• /. v,j* ad fugiendam Tarfchifch ibid. argentttm' extenfum ex Tar"
:. fchifch adfertur JeK io,p. nomen loci. (^Sedfilii Jauan) 'Wfihsh.^
Tarfchifch gen*. lO .4.^ . Nomen fitmilidg^ .. ^ interpretatus fum , quodl
. hinevocarettirnomen iftius loicL . Ghaldseus qtiartam fignificationeirt
> .addit, quodTatfchifch marefignificet c^;?/.^./?»/^^^'^^. Judseiin-
terpretes intelligunt jper vocem tlJiiyin cermm locum. " Sic R. A-
barbanelinhvL "Nnp:jn T^ NW / UJ^n^ ^-^34 nstn r\2r^
~ j^Oi^j^tS: a^SKyiDip^n p. nm Eivoluitjonafugere TarfchifcB
Efl h£c arbsvocata hodie inter Saracenos' Tunis. Et R. Aben Efra^.
dicitin Gbmmerit.inh.i'GC. w '* ti^W t^rw '5 pto W
: t5pnr>f>3 )3*^1J^ '''^ ^'^^ *"^^^ ^i^it Bagagny qttod TarfchifcB
fit Tarfitf. SedRab. Mebajfer dicit (eamejfe) urbem Tunls- in A-^
frica / ,
: .. ^ §.XXIL
"V.
X
• l^ a PfeiflFero loc; citi*
ij^^UOilFarfchilch efic alicjuainii
cia^Sc^^J^^^^ W^patriaF^^ ai
norxiiri'^ Tarteffus vOcata;, terrlpor
id«inus. Coriferat cui placet , j5^.
«..7^^. ^c[ui prqlixe hanGutbem ii
bftia , qui & ipfe TatteiTus dicitur
• Avieno. Nos ha^tenus Jonam
iucceffu benevolo Le(ftoris
^: . contnihin
nn . • *^N
,,\
l
-?. _. , ,
)loc;citi alla^ptob^ egujil
alicjuaniitrbenvV ubl;verp^
ia Pauli^ an ih i^nca^aiiyeirojin Hiip ilio
V terrlpore ^clufi eer to detekni^
\acety BofkarHG^p^rijpb, S» LiknLcap^FIL, '
2 Utbem in Hifpania oftendit inter duo Baetis ,
us diciturabAriftotele,Strabone,Paufania 6c
Lus Jonam fugientem fecuti fiimus , quo vero
Lec^oris judic^o reUnquimus, jamy
contrahimus,diceiites: !
«s
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Open Library
American Libraries
TV News
Understanding 9/11